Skomplikowane i nieustannie zmieniające się przepisy prawne sprzyjają popełnianiu błędów podczas zatrudniania cudzoziemców. Te z kolei oznaczają dla pracodawcy poważne konsekwencje – zarówno finansowe, jak i prawne. Czego się wystrzegać, aby uniknąć problemów?

Błędy w zatrudnianiu obcokrajowców

Błędy w zatrudnianiu obcokrajowców to nie tylko nieprawidłowości związane z niedotrzymaniem ustawowych terminów, brakami w dokumentacji czy złożeniem jej do niewłaściwych urzędów, ale także szereg błędów wynikających z niewiedzy lub mylnych przekonań. Do najczęstszych przewinień pracodawców w tym względzie można zaliczyć:

• akceptowanie dokumentów od byłego pracodawcy – często bywa tak, że karta pobytu, wystawiona kandydatowi w ramach poprzedniego zatrudnienia, zostaje uznana przez nowego pracodawcę, który nie podejmuje wówczas działań w celu wyrobienia nowej;
• paszport biometryczny – pracodawcy często podpisują z pracownikiem umowę o pracę bazując na tym, że paszport biometryczny uprawnia cudzoziemca do legalnego pobytu na terenie Polski. Wiele z nich nie ma jednak świadomości, że uprawnia jedynie przez okres maksymalnie 90 dni, a decydując się na złożenie do Powiatowego Urzędu Pracy wniosku o wydanie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, pracodawca dokonuje zatrudnienia na czas dłuższy niż 90 dni;
• zbyt wczesne podpisanie umowy – częste są sytuacje, w których pracodawca podpisuje z pracownikiem umowę o pracę nawet tego samego dnia, w którym złożył do Powiatowego Urzędu Pracy wniosek o wydanie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, nie czekając na informację zwrotną z urzędu;
• respektowanie wizy wydanej z racji zezwolenia typu A – zatrudnienie i zgłoszenie pracownika do ZUS na tej podstawie wiąże się z konsekwencjami w postaci kary finansowej dla firmy i z konsekwencjami dla pracownika – w postaci jego deportacji z kraju.

Kontrole i kary

Nieprawidłowe zatrudnianie obcokrajowców, niezależnie od tego czy dokonywane jest świadomie czy w wyniku niewiedzy, przeoczenia lub błędnego rozumienia przepisów prawnych, podlega karze. Najsurowsze z kar mogą uszczuplić budżet firmy nawet o 30 tysięcy złotych, a samego pracodawcę narazić na karę pozbawienia wolności. Podstawę do przyznania kary stanowi negatywny wynik kontroli. Warto mieć na uwadze, że kontrola legalności i prawidłowości zatrudnienia cudzoziemca może być dokonana w dowolnej chwili i bez wcześniejszego uprzedzenia pracodawcy. Organem kontrolującym może być ZUS, Urząd Skarbowy, Straż Graniczna czy też Główny Inspektorat Pracy. Dane pokazują, że tylko w pierwszym kwartale 2020 roku poczynione kontrole doprowadziły do ukarania ponad 15 tysięcy przedsiębiorstw.

Jak zyskać pewność, że zatrudniamy obcokrajowca legalnie i prawidłowo? Wszelkie formalności związane z zatrudnieniem najlepiej powierzyć firmie, która specjalizuje się w tym zakresie, np. firmie Voal. Jeśli proces zatrudniania mamy już za sobą, można zlecić jej wówczas audyt, który wykryje ewentualne błędy.